Filosofie Magazine nr.3/2014, door Ivana Ivkovic.
De opvattingen van Hannah Arendt over het totalitarisme zijn onverminderd actueel, zo blijkt bij de heruitgave van haar werk en uit enkele pas gepubliceerde interviews.
Hannah Arendt beschouwde het totalitarisme niet als een historisch incident. Volgens haar is het een nieuwe, afschrikwekkende regeringsvorm, waar de gebruikelijke politieke categorieën geen vat op hebben. Erger nog: ook al is het nazisme verslagen, totalitarisme is in haar ogen een blijvend fenomeen. De Duits-Joodse denkster is beroemd om haar dwarse politieke opvattingen, en haar eerste grote werk The Origins of Totalitarianism (1948) vormt daar geen uitzondering op. Zojuist verscheen de Nederlandse heruitgave van het derde deel: Totalitarisme.
In het boek probeert ze nieuwe kaders uit te denken om dit schokkende politieke fenomeen het hoofd te bieden. Na meer dan zestig jaar zijn Arendts inzichten nog steeds verrassend. Ze plaatst Hitler en Stalin in dezelfde hoek, ook al stonden ze in de Tweede Wereldoorlog tegenover elkaar. Voor Arendt zijn nazisme en stalinisme bladen aan dezelfde boom. Beide ideologieën streefden naar een bijna mechanische, totale beheersing van de maatschappij en beriepen zich op de wetten van de geschiedenis – die ze meenden ten uitvoer te brengen.
Arendt vindt dat we totalitarisme niet begrijpen wanneer we het identificeren met tirannie of dictatuur.
(…)
Klik hier om het hele artikel te lezen op de website van Filosofie Magazine.
