Menu Sluiten

DE ONSCHULD VOORBIJ?

filosofie.nl, 27 februari 2018, door Ivana Ivkovic.

Cowboytje en indiaantje, een onschuldig kinderspel? Toch verwijst het rollenspel naar een bloedige genocide. TivoliVredenburg heeft in ieder geval besloten geen evenementen met cowboy en indianenthema te organiseren. Maar gaan we door het simpelweg afgelasten van dit soort evenementen niet de meest fundamentele vraag uit de weg: Hoe verhouden we ons tot het verleden?

Ik dacht dat jonge generaties het sowieso een beetje oubollig vonden om cowboys en indianen te spelen. Dat ze inmiddels speelden dat ze cyborgs zijn, of de hive mind, of op zijn minst iemand van Marvels’ superhelden… Black Panther misschien. Hoe dan ook, het ziet ernaar uit dat kinderen alsnog naar andere rollen zullen moeten zoeken als ze naar een kinderfeestje gaan. In ieder geval als dat feestje in TivoliVredenburg is, want het Utrechtse cultuurpodium heeft besloten geen evenementen met cowboy en indianenthema meer te organiseren, na kritiek en een aangifte van een actiegroep. Het thema zou discriminatoir zijn, stelde de actiegroep, en TivoliVredenburg zou ‘genocide vieren met kinderfestival’.

Overdreven? Is dit toch maar een onschuldig kinderfeestje? In het kielzog van de Zwarte-Pietencontroverse volgen ook andere evenementen, straatnamen en monumenten, die beschuldigd worden van discriminatie, raciale framing, of vergoelijking van het koloniale verleden. Waar ligt de grens, vragen wij ons af. Moeten wij, als we ons niet aan discriminatie schuldig willen maken, alles aanpassen, alle culturele clichés vermijden, hoe onschuldig ze ook lijken? Is elke onschuld maar schijn? Het gaat hier toch om cowboytje en indiaantje… Ja, het is een rollenspel dat verwijst naar een bloedige genocide. Maar desondanks… Het is slechts maar een kinderspel?

Terwijl wij geneigd zijn om toch nog enige onschuld te verdedigen al is het alleen maar omdat we anders niet zouden weten waar we moeten beginnen, gaan we misschien voorbij aan een andere vraag die eigenlijk veel spannender is. Stel, dat onschuld inderdaad niet bestaat. Wat zouden we dan moeten doen? Over deze vraag denkt de Duitse filosoof Theodor Adorno na in zijn Minima Moralia. Als de hele geschiedenis het verhaal is van een mislukt beschavingsproces, waarin racisme, slavernij of genocide wordt goedgepraat of gebagatelliseerd, hoe moet je dan nog leven? Welke zin heeft nog de filosofische oproep om een goed en zinvol leven te leiden?

(…)

Klik hier om het hele artikel te lezen op de website van Filosofie Magazine.

Afbeelding door Adina Voicu via Pixabay.